Học đại học hay học nghề là câu hỏi mà ngày càng có nhiều bạn trẻ, kể cả các bậc phụ huynh đặt ra, nhất là đối với những bạn trẻ có định hướng sẽ theo ngành nghề nhà hàng – khách sạn. Có nhiều lý do để băn khoăn về vấn đề đó như là: những trường nghề ngày càng có nhiều ưu điểm hơn về ngành nhà hàng – khách sạn, xã hội và doanh nghiệp hiện nay chú trọng kinh nghiệm thực tiễn hơn,… Tuy nhiên, để có câu trả lời toàn diện cho câu hỏi có cần học đại học để đi làm nhà hàng – khách sạn hay không, thì cần xét đến khá nhiều vấn đề liên quan khác. Chúng tôi sẽ làm rõ hơn trong bài viết dưới đây!
Đầu tiên, câu hỏi này xuất phát từ một thực tế là có khá nhiều bạn, sau 4 năm đại học và bắt đầu đi làm, thì ngỡ ngàng vì mình vẫn phải bắt đầu với những công việc phục vụ, bưng bê, lễ tân, buồng phòng như nhiều bạn học cao đẳng, thậm chí là trung cấp nghề, các trường nghề khác. Đó gần như là một điều khá khó chấp nhận với các bạn và từ đó, nhiều bạn hoang mang, hoài nghi về quyết định học đại học của mình. Nhiều bạn đặt câu hỏi rằng nếu sau 4 năm đại học và vẫn có xuất phát điểm nghề nghiệp như nhiều bạn học trường nghề thì có cần thiết phải mất thời gian 4 năm đó hay không? Hay chỉ cần học một khóa học nghề nhà hàng – khách sạn từ 6 tháng đến 1 năm là đủ rồi?
Lý do thứ hai đó chính là các trường nghề hay trung tâm đào tạo nghề khá chú trọng vào việc dạy thực hành cho sinh viên. Từ đó, khi tốt nghiệp các khóa học ở trường nghề, hầu hết các bạn sẽ có một trình độ cơ bản nhất định trong công việc thực tiễn, biết việc, thậm chí có thể thành thạo công việc mà không cần phải được đào tạo, hướng dẫn lại từ đầu.
Tuy nhiên, để trả lời cho câu hỏi trên chúng ta cần đặt một vài câu hỏi ngược lại đó là mục tiêu nghề nghiệp của bạn là gì? Bạn mong muốn bản thân có thể thăng tiến đến đâu trong tương lai? Và bạn muốn làm việc trong một doanh nghiệp nhỏ, ít phúc lợi xã hội hay một môi trường có quy mô lớn tầm cỡ quốc tế?
Nếu ở các trung tâm đào tạo nghề tập trung vào thực hành, thì ở trường đại học bạn sẽ được trang bị những lý thuyết nền tảng như: lý thuyết quản trị khách sạn, lý thuyết marketing, tài chính căn bản, địa lý du lịch, quản trị nguồn nhân lực,… Đây sẽ là những kiến thức cơ bản và phục vụ nhiều cho sự phát triển nghề nghiệp của bạn, hơn thế nữa nó còn là nền tảng để sau này, bạn có khả năng tiếp nhận những kiến thức chuyên sâu về ngành hơn.
Với sự đa dạng về môn học, Đại học còn giúp bạn trau dồi và phát triển năng lực nghiên cứu, đánh giá, phán đoán trước những vấn đề. Chẳng hạn đặt một giả định rằng khách sạn bạn đang làm việc có một mục tiêu khai thác thị trường khách Hàn Quốc – là thị trường mới mà trước đây khách sạn này chưa khai thác. Thì những kiến thức ở đại học sẽ giúp bạn trong việc lên chiến lược, tính toán, hoạch định tất cả trước khi bắt tay vào thực hiện dự án này.
Cụ thể hơn là bạn có thể dùng khả năng đọc và phân tích dữ liệu được rèn luyện nhiều năm ở đại học để tham khảo những báo cáo (trước đó) về lượng khách du lịch Hàn Quốc đến Việt Nam theo mỗi năm. Bạn có thể dùng kiến thức chuyên ngành của mình để phân tích nên chọn thị trường này mà không phải là thị trường khác; dự án này cần bao nhiêu chi phí đầu tư ban đầu; có cần tuyển dụng thêm nhân sự hay không và phân bố nhân sự thế nào để tối ưu nhất; đặc điểm của đối tượng khách hàng này là gì; hay lợi nhuận ra sao;… Từ đó có những đánh giá về độ tiềm năng và khả thi của dự án này, cũng như biết phải bắt tay vào làm gì tiếp theo để triển khai dự án. Đây là những kiến thức mà hiếm có trường nghề nào dạy bạn. Nếu không có kiến thức nền tảng cộng với chuyên ngành ở đại học về ngành nhà hàng – khách sạn, bạn sẽ không thể làm được điều đó!
Chúng ta đều biết ngành nghề nhà hàng – khách sạn là một ngành nghề cần rất nhiều kỹ năng mềm, cộng với đó là sự khéo léo và tinh tế. Những kỹ năng cơ bản cần phải có khi theo nghề nhà hàng khách sạn đó là: kỹ năng giao tiếp, ngoại ngữ, kỹ năng xử lý tình huống, khả năng thuyết trình, kỹ năng văn phòng, kỹ năng làm việc nhóm,… Mà môi trường đại học là nơi tốt nhất để bạn có thể học và rèn luyện những kỹ năng đó. Bởi vì ở trường đại học, bạn sẽ phải thường xuyên thực hiện các bài tập cá nhân, bài tập nhóm, tiểu luận, thuyết trình,… là những bài tập cần sử dụng cả kiến thức và hầu hết những kỹ năng nói trên.
Ngoài ra, trong suốt quá trình học lý thuyết và thực hành các dạng bài tập, bạn còn được mở rộng tư duy và kích thích khả năng sáng tạo trước một vấn đề. Đây là giá trị cực kỳ lớn mà đại học mang lại cho bạn, và giá trị này sẽ mang đến cho bạn nhiều cơ hội nghề nghiệp tốt trong tương lai. Vì trên thực tế, hầu hết các nhà tuyển dụng đều có ấn tượng tốt và muốn nhận những ứng viên có kiến thức về kinh tế xã hội, về ngành, và có tư duy tốt. Vì đây mới là những ứng viên sáng giá để họ đào tạo, phát triển thêm để trở thành những nhân sự nòng cốt cho doanh nghiệp chứ không phải những người chỉ biết việc, thành thạo việc. Nhiều nhà tuyển dụng quan niệm rằng giữa việc đào tạo công việc và tư duy, họ sẽ chọn đào tạo công việc để nhận những ứng viên có sẵn tư duy phù hợp.
Nếu sau khi đi làm vài năm, cùng với kinh nghiệm tích lũy được và với trình độ đại học của mình, các bạn sẽ có nhiều cơ hội hơn để thăng tiến lên chức vị giám sát, trưởng phòng, giám đốc bộ phận,… Vì đây là những vị trí cần cả kinh nghiệm, kỹ năng, lẫn trình độ học vấn, kiến thức ngành chuyên sâu.
Bên cạnh đó, tấm bằng đại học còn giúp bạn có nhiều cơ hội trong việc chuyển từ doanh nghiệp vừa và nhỏ sang những doanh nghiệp quy mô lớn. Trong trường hợp muốn học lên thạc sĩ thì bằng đại học cũng giúp bạn có đủ điều kiện để thực hiện điều đó.
Ngoài ra, đại học còn mang lại cho bạn nhiều mối quan hệ giá trị cho công việc và sự phát triển nghề nghiệp sau này. Trên thực tế, có khá nhiều bạn sinh viên ra trường được các thầy cô review năng lực và trực tiếp giới thiệu việc làm. Cũng vậy, nếu muốn tiếp tục học lên cao hơn hay chỉ đơn giản là cần sự cố vấn, tài liệu, giáo trình tham khảo chuyên sâu về ngành thì bạn cũng có thể dễ dàng tìm được nhờ sự kết nối với những mối quan hệ này.
Dựa vào những giá trị mà Đại học mang lại, thì câu trả lời của chúng tôi sẽ là “Có”, nếu các bạn có dự định mở rộng cơ hội nghề nghiệp của mình trong mảng Dịch vụ nói chung vì kiến thức Đại học của ngành này bao gồm cả kiến thức về quản trị, chiến lược, làm việc nhóm,… Ngoài ra, nếu các bạn định hướng bản thân phát triển tại các tập đoàn khách sạn quốc tế, đa quốc gia hoặc mong muốn phát triển con đường học tập hơn nữa thì câu trả lời vẫn là “Có”.
Mặc dù đa phần các sinh viên Đại học khi mới ra trường sẽ bắt đầu ở vị trí nhỏ, ngang với các bạn trường nghề; nhưng khả năng được đề bạt và thăng tiến sẽ khác. Đặc biệt, với đa phần sinh viên ở VNUK, các bạn đã được thực tập và làm quen với nhiều vị trí khác nhau tại một khách sạn trước khi ra trường. Vì lẽ đó, sinh viên tốt nghiệp ngành nhà hàng khách sạn tại VNUK không phải bắt đầu từ con số 0 và lợi thế cạnh tranh của các bạn lại càng tốt hơn so với mặt bằng chung các đồng nghiệp từ trường nghề hay trường Đại học khác.
