Trước nay nhiều người luôn hiểu sai về Ngành Khoa học và Kỹ thuật máy tính, đặc biệt là những người độ tuổi như bố mẹ chúng ta hay hiểu rằng: “Đây là ngành đi cài win dạo”. Thế nhưng học 4 năm Đại học “trầy da tróc vẩy” với biết bao loại đồ án và trinh chiến qua nhiều đợt thực tập lớn nhỏ thì thực tế sinh viên ngành này lợi hại hơn thế nhiều!

Ngành Khoa học & Kỹ thuật Máy Tính (Computer Science & Engineering) đang và sẽ là một ngành hot của thế giới. Trong thời đại công nghệ 4.0 và sự phát triển không ngừng nghỉ của kỹ thuật và công nghệ thì khối ngành này đặc biệt chiếm được sự quan tâm rất lớn không những từ các bạn học sinh, sinh viên mà còn từ các nhà tuyển dụng với nhu cầu nhân lực khổng lồ và ưu tiên hàng đầu về trình độ ngoại ngữ. Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế Giới, cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư của loài người sẽ mang đến 97 triệu cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực này

Ngành hot là thế, nhưng chắc hẳn trong quá trình tìm đọc thông tin về ngành này để xác định theo học thì các bạn trẻ sẽ không tránh được tình trạng “bội thực” thông tin. Thế nên hôm nay VNUK Career Service sẽ chắt lọc ra những điều đáng lưu ý nhất, những câu chuyện đáng để suy ngẫm nhất về ngành này để giúp bạn bớt mông lung hơn trong việc chọn lựa ngành này nhé!

#1

 

Chắc hẳn không ít cư dân ngành Khoa học & Kỹ thuật máy tính đã từng gặp phải tình huống dở khóc dở cười: vừa nói tên ngành ra thì ngay lập tức cô dì chú bác hàng xóm láng giềng “chốt hạ” ngay một câu: “À ngành này là làm ai-ti (IT) nè đúng hông?”

Sự thật là không phải vậy đâu cả nhà ơi. Dù có dính tí dây mơ rễ má nhưng Khoa học & Kỹ thuật Máy tính (CSE – Computer Science & Engineering) và Công nghệ thông tin (IT – Information Technology) là hai “người anh em” tương đối khác biệt.

Khoa học & Kỹ thuật máy tính là ngành khoa học chú trọng vào nghiên cứu và phát triển máy tính bao gồm cơ sở lý thuyết, thuật toán, phần cứng, phần mềm và sáng tạo ra những sản phẩm công nghệ nhằm giải quyết những vấn đề trong các lĩnh vực văn hóa xã hội khác nhau như là: trồng trọt – chăn nuôi, y tế, giáo dục,… hay đến những khía cạnh đao to búa lớn hơn như là thăm dò đại dương, chinh phục vũ trụ,…

Trong khi đó, Công nghệ thông tin là ngành sử dụng máy tính và các thành tựu công nghệ có sẵn như các hệ điều hành, phần mềm, công cụ, website… để làm việc với dữ liệu, cung cấp hệ thống thông tin máy tính, đáp ứng nhu cầu lưu trữ và xử lý thông tin,… cho các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.

Trên thực tế thì các vị trí nghề nghiệp của Khoa học & Kỹ thuật máy tính tập trung cao vào tính chuyên môn, công cụ lao động 24/24 chính là máy tính phục vụ mục đích nghiên cứu để tạo ra những sản phẩm công nghệ. Còn nhân lực trong ngành Công nghệ thông tin bên cạnh việc cặm cụi làm việc với máy tính còn phải thường xuyên trao đổi, gặp gỡ các đối tượng phòng ban khác hay khách hàng để nắm rõ được yêu cầu từ họ, từ đó giải quyết các bài toán hệ thống hóa thông tin trong các lĩnh vực như bán hàng, chăm sóc bệnh nhân, theo dõi học sinh,…. Bên cạnh đó chuyên viên CNTT còn có nhiệm vụ hướng dẫn ứng dụng công nghệ vào hệ thống thông tin của cơ quan tổ chức đó, ví dụ: chuyên viên CNTT ở trung tâm y tế hướng dẫn các nhân viên y tế cách nhập, lọc, xuất thông tin bệnh nhân…

#2

Nhiều người cho rằng, cũng như ngoại ngữ trong đời sống, biết càng nhiều ngôn ngữ lập trình lại càng “cool” thế là họ ngày ngày cày cuốc hết ngôn ngữ này đến ngôn ngữ khác. Tuy nhiên, sự thật không phải vậy.

Trong suốt chiều dài lịch sử nhân loại, tính đến nay có đến hàng vạn ngôn ngữ lập trình khác nhau, ứng với từng mục đích sử dụng khác nhau: xử lý dữ liệu (R, MATLAB,…), lập trình web (JavaScript, HTML, PHP,…), phát triển game (SQL, Java, C++,…),… phụ thuộc vào bối cảnh lịch sử cũng như là xu hướng phát triển của thế giới thì tại một thời điểm nhất định sẽ có những ngôn ngữ “hot” hơn phần còn lại. Hãy tua ngược về 10 năm trước khi mà Java là ngôn ngữ phổ biến nhất lúc bấy giờ thì hiện tại ví trí đó đã bị soán ngôi bởi Python.

Mặc dù thông thạo nhiều ngôn ngữ lập trình là một điểm mạnh trong quá trình tuyển dụng và làm việc, nhưng tư duy lập trình mới chính là “sợi chỉ đỏ” của một người học tập và làm việc trong lĩnh vực “Khoa học & kỹ thuật máy tính”. Tư duy lập trình hiểu đơn giản là việc hiểu và phân tích vấn đề, bẻ nhỏ các mắt xích trong vấn đề để xác định cách giải quyết phù hợp và hiệu quả nhất. Chỉ khi có được tư duy lập trình, thì những nhà khoa học máy tính mới có thể tìm ra lời giải cho những “bài toán” thuộc mọi lĩnh vực, chủ đề trong cuộc sống, từ đó chuyển hóa thành những thuật toán, câu lệnh mà máy tính có thể hiểu được, sáng tạo ra sản phẩm mới phục vụ nhu cầu của con người.

Vậy nên sinh viên ngành Khoa học và Kỹ thuật máy tính nên chú trọng vào việc rèn luyện cho mình tư duy lập trình tốt, hơn là việc nhồi nhét nhiều loại ngôn ngữ lập trình. Sinh viên ngành này cần trải qua quá trình rèn luyện “đổ mồ hôi sôi nước mắt” thì mới cải thiện được, thông qua “4X” sau đây:

Xây dựng nền móng cơ bản vững chắc: Học kỹ, đọc hiểu sâu, tập trung cao độ khi nghe các bài giảng, chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ từ các thầy cô khi cần thiết để chinh phục được vốn kiến thức cơ bản về lập trình như hàm, biến, mảng, vòng lặp… Thêm vào đó, dù ở bất kỳ ngành nghề nào thì sách vẫn luôn là người bạn trung thành hữu ích, vậy nên hãy dành thời gian để đọc sách để hiểu sâu hơn về tính chất và ưu – nhược điểm của những thuật toán, câu lệnh để có thể sử dụng một cách hợp lý.

Xoắn tay áo lên thực hành: Những cư dân trong ngành Khoa học & Kỹ thuật máy tính chúng mình luôn đề cao tinh thần “Học đi đôi với hành”, nếu không có thực hành – viết và chạy những dòng code – thì kiến thức chả bao lâu sẽ mau chóng trôi xa luôn. Ngoài ra, việc mở máy lên và code còn giúp các bạn nhìn ra được những thiếu sót và lỗi sai trong quá trình lập trình, từ đó chú ý sửa chữa và cải thiện hơn.

Xông pha Code Challenge và Hackathon: Nếu bạn nghĩ học Khoa học & Kỹ thuật máy tính chỉ có cắm mặt vào chiếc máy tính mà cày cuốc thì… không phải vậy đâu. Hiện nay rất nhiều tổ chức, doanh nghiệp liên tục mở ra các Code Challenge (thử thách lập trình) và Hackathon (cuộc “đua” sáng tạo và phát triển các sản phẩm công nghệ). Đây chính là cơ hội để các bạn có thể vừa học vừa giao lưu học hỏi với anh chị em bè bạn 4 phương, phát triển kỹ năng cũng như tư duy lập trình của bản thân một cách hiệu quả.

“Xem code”: “Xem code” là gì? Cũng như xem phim vậy, bạn sẽ đi xem những dòng code do người khác viết. Hãy luôn nhớ rằng việc “xem code” không phải là để copy y nguyên lại, mà là để các bạn tham khảo và học hỏi hướng giải quyết vấn đề từ người khác, có thể khách quan đánh giá được điểm mạnh điểm yếu của các giải pháp, nhờ vậy mà cải thiện tư duy lập trình của bản thân hơn.

#3

Khoa học và kĩ thuật máy tính là một ngành rộng lớn với nhiều nhánh khác nhau. Một trong số đó là nhánh Trí tuệ Nhân tạo hay AI (Artificial Intelligence) – một lĩnh vực nóng đang được nhiều bạn trẻ quan tâm và được nhiều doanh nghiệp coi là mũi nhọn trong phát triển những năm gần đây. Đây là lĩnh vực nghiên cứu, phát triển máy móc với khả năng tư duy, trí thông minh hệt như loài người. Hiểu một cách bình dân thì Trí tuệ nhân tạo là trí tuệ được con người lập trình tạo ra với mục tiêu hỗ trợ máy tính tự động hóa hành vi thông minh giống như con người.

Cùng với sự phát triển như vũ bão của ngành Khoa học và Kĩ thuật máy tính, Giám đốc điều hành của Microsoft tại Anh, Dave Coplin đã gọi trí tuệ nhân tạo là “công nghệ quan trọng nhất mà hiện nay, bất cứ ai trên hành tinh này đều đang sử dụng”. Amazon, Facebook, Google, Apple, Tesla không những đẩy mạnh nghiên cứu mà còn đầu tư hàng tỉ đô la vào lĩnh vực này. Phát tiển Trí tuệ nhân tạo cũng có cho mình những bước tiến vượt bậc trong 10 năm trở lại đây với những ứng dụng không chỉ gói gọn trong lĩnh vực công nghệ mà hầu như trong hầu hết các lĩnh vực đời sống như y tế (áp dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán bệnh và điều chế vaccine), giáo dục (Duolingo, Lingodeer, Grammarly), giao thông vận tải (hệ thống điều hành giao thông thông minh ITS)… Điều đó cho thấy sự rộng mở về cánh cửa nghề nghiệp là rất khổng lồ đối với những sinh viên theo đuổi con đường Trí tuệ nhân tạo.

Tại Đà Nẵng, với định hướng phát triển dự án “Thành phố thông minh” thì các doanh nghiệp CNTT đang có xu hướng nghiên cứu và phát triển lĩnh vực trí tuệ nhân tạo trên mọi lĩnh vực với mục tiêu đưa AI và những lợi ích của nó đến với mọi người dân. Trong những năm qua, đã có rất nhiều các sản phẩm trí tuệ nhân tạo mang lại tiếng vang lớn cho thành phố Đà Nẵng, có thể kể đến như chatbox Danang Fantastic City được ứng dụng tại tuần lễ cấp cao APEC 2017, hay chatbox tổng đài 1022 Đà Nẵng được bình chọn là 1 trong 10 ứng dụng cho thành phố thông minh tốt nhất thế giới cho tổ chức Gosmart bình chọn. Những sản phẩm kể trên đến từ công ty TNHH Hekate – một trong những doanh nghiệp đối tác của VNUK trong lĩnh vực CNTT. Với định hướng phát triển như trên, có thể thấy triển vọng tương lai nghề nghiệp của ngành Khoa học và Kỹ thuật máy tính nói chung và mảng trí tuệ nhân tạo nói riêng là vô cùng rộng mở, có thể thỏa được đam mê công nghệ và sự sáng tạo của sinh viên ngành này sau khi tốt nghiệp.